Metoda NDT-Bobath została stworzona w latach 40 XXw. przez Bertę i Karla Bobath. Od tego czasu jest stosowana na całym świecie, zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Pierwszy kurs w Polsce odbył się w 1988r. Poprowadziły go Mary Quinton – fizjoterapeutka wraz z lekarką Elsbeth Koeng (Szwajcaria), które opracowały Metodę NDT-Bobath dla niemowląt.W Polsce Metoda NDT-Bobath stosowana jest z powodzeniem dla wcześniaków, niemowląt i dzieci starszych z zespołami neurologicznymi, ortopedycznymi, genetycznymi oraz prezentującymi opóźnienia w rozwoju.
NDT-BobathMetoda NDT-Bobath została zapoczątkowana w latach czterdziestych XX wieku w Londynie przez fizjoterapeutkę Bertę Bobath i jej męża Karela – neurologa. Metodę rozwijano i modyfikowano równocześnie ze zdobywanymi doświadczeniami praktycznymii osiągnięciami wiedzy medycznej, głównie z zakresu neurofizjologii oraz obserwacji przebiegu prawidłowego i nieprawidłowego rozwoju ruchowego dzieci.W oparciu o początkowe założenia metody B. i K. Bobathów, szwajcarska lekarka, specjalistka w pediatrii Elsbeth Koengi współpracująca z nią fizjoterapeutka Mary Quinton z Ośrodka Bobathów w Londynie, rozwinęły tę metodę w leczenie neurorozwojowe (Neurodevelopmental Treatment – NDT), szczególnie przydatne w rehabilitacji wcześniaków, niemowląt i dzieci najmłodszych.Metoda NDT-Bobath jest stosowana na całym świecie. Przyjęte w niej założenia i sposoby postępowania nie wywołują kontrowersji i są powszechnie akceptowane.
Usprawnianie według Metody NDT-Bobath ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju tak, aby mogło uzyskać niezależnośćw życiu i wykorzystać swe możliwości na tyle, na ile pozwala istniejące uszkodzenie Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN).Uzasadnieniem dla opracowanego postępowania Metodą NDT-Bobath było stwierdzenie, że rozwój dziecka z dysfunkcją OUN, w tymz Mózgowym Porażeniem Dziecięcym (MPDz), przebiega inaczej niż rozwój prawidłowy. Doświadczenia czuciowo-ruchowe takiego dziecka są odmienne, co wywołuje nieprawidłowe odczuwanie własnego ciała oraz nieprawidłowe ruchy. Reakcje prostowaniai równowagi często nie rozwijają się. Zaburzenia w napięciu mięśni i niewłaściwe jego rozłożenie powodują powstawanie odmiennych wzorców ruchowych, typowych dla poszczególnych zaburzeń. Pierwsze nieprawidłowe objawy dotyczą zwykle kontroli głowy i tułowia. Następnie rozwijają się nieprawidłowe ruchy w dystalnych częściach ciała. Dominują wzorce zgięciowe i wyprostne, a rozwój ruchów rotacyjnycch jest znacznie upośledzony.
Terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, a nie porusza wybranymi kończynami. Dzięki temu dostarcza odpowiednich doznań czuciowychi ruchowych, a dziecko jest dynamicznie aktywizowane. Pomoc przy wykonywaniu ruchu powinna być taka, aby zapewniała maksymalny i aktywny udział dziecka, a jednocześnie nie wywoływała nieprawidłowych odpowiedzi wynikających ze zbyt dużego wysiłku czy stresu.Każdy ruch jest odpowiednio przygotowywany i połączony z przemieszczaniem ciężaru ciała i środka ciężkości. Rodzaj, tempo i rytm ćwiczeń dobiera się indywidualnie. Podczas ćwiczeń dziecko nie powinno płakać, gdyż płacz zmniejsza skuteczność działań terapeutycznych oraz powinno mieć zapewnione pełne poczucie bezpieczeństwa, co warunkuje osiągnięcie współpracy i akceptacjiz prowadzącym ćwiczenia.Mimo, że zajęcia prowadzi się najczęściej indywidualnie, ich celem jest zawsze przygotowanie dziecka do uczestniczeniw normalnym życiu rodzinnym i społecznym. To indywidualne podejście daje możliwość uwzględnienia potrzeb psychologicznych dziecka, stopnia jego sprawności, występujących zaburzeń, warunków rodzinnych i środowiskowych.Jak już było wspomniane, usprawnianie według koncepcji NDT-Bobath jest szczególnie przydatne w leczeniu niemowląt i dzieci, ponieważ może być łatwo włączone w ich biologiczny rytm dnia. Prawidłowo wykonywane zabiegi pielęgnacyjne, karmienie, noszenie dziecka, czy zabawa z nim są odpowiednimi momentami do utrwalania ruchów ćwiczonych przez fizjoterapeutę. Odpowiednio przeszkoleni rodzice i opiekunowie, którzy zrozumieją problemy i trudności występujące u ich dziecka kontynuują ćwiczeniaw warunkach domowych. Za szkolenie rodziców odpowiedzialny jest lekarz prowadzący i fizjoterapeuta.
Opracowanie tekstu – dr n. med. Maria Borkowska NDT-Bobath Senior Instruktor
Treść pochodzi ze strony PS NDT-Bobath: www.ndt-bobath.pl